ಪರಮಾತ್ಮನಲ್ಲಿ ಪರಿಪೂರ್ಣ ಅನುರಕ್ತಿಯೇ ಭಕ್ತಿ. ಈ ಭಕ್ತಿಯನ್ನು ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಗೊಳಿಸಲು ಹಲವು ಬಗೆಗಳಿವೆ. ಭಕ್ತ ಭಾಗವತ ಪ್ರಹ್ಲಾದನು ನವವಿಧ ಭಕ್ತಿಯ ಕುರಿತು ಹೇಳಿದ್ದರೆ, ನಾರದರು ತಮ್ಮ ‘ಭಕ್ತಿಸೂತ್ರ’ದಲ್ಲಿ ಹನ್ನೊಂದು ವಿಧದ ಭಕ್ತಿಯನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿಯನ್ನು ‘ಆಸಕ್ತಿ’ ಎಂದು ಕರೆದಿದ್ದು, ಅವು ಹೀಗಿವೆ:
- ಗುಣಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಾಸಕ್ತಿ : ಭಗವಂತನ ಗುಣ – ಮಹಿಮೆಗಳಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತರಾಗಿರುವುದು. ಭಗವಂತನ ಮಹಿಮೆಯ ಗುಣಗಾನ ಮಾಡುವುದು.
- ರೂಪಾಸಕ್ತಿ : ಭಗವಂತನ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದು. ಪರಮಾತ್ಮನ ರೂಪ ವರ್ಣನೆಯಲ್ಲಿ ತಲ್ಲೀನರಾಗಿ ಆರಾಧಿಸುವುದು.
- ಪೂಜಾಸಕ್ತಿ : ಷೋಡಶೋಪಚಾರವೇ ಮೊದಲಾದ ಪೂಜೆ ಪುನಸ್ಕಾರಗಳಿಂದ ಭಗವಂತನನ್ನು ಅರ್ಚಿಸುವುದರಲ್ಲೇ ಆನಂದ ಹೊಂದುವುದು
- ಸ್ಮರಣಾಸಕ್ತಿ : ಭಗವಂತ ನಾಮಸ್ಮರಣೆಯೊಂದೇ ಬಾಳಿನ ಸರ್ವಸ್ವವೆಂದು ತಿಳಿದು, ಸದಾ ಭಗವಂತನನ್ನು ನೆನೆಯುವುದು
- ದಾಸ್ಯಾಸಕ್ತಿ : ಭಗವಂತ ಒಡೆಯ, ನಾನು ಆತನ ದಾಸ ಎಂಬ ಭಾವನೆ ಹೊಂದಿರುವುದು. ಭಗವಂತನ ಸೇವೆಯಲ್ಲೇ ಬದುಕಿನ ಸಾರ್ಥಕತೆ ಕಾಣುವುದು.
- ಸಖ್ಯಾಸಕ್ತಿ : ಪರಮಾತ್ಮನನ್ನು ಪರಮ ಮಿತ್ರನೆಂದು ಭಾವಿಸುತ್ತಾ ಸಲುಗೆ ಪ್ರೀತಿಗಳಿಂದ ಅವನನ್ನು ಕಾಣುವುದು.
- ವಾತ್ಸಲ್ಯಾಸಕ್ತಿ : ಪರಮಾತ್ಮನನ್ನು ಮಗುವಿನಂತೆ ಭಾವಿಸುತ್ತಾ ತನ್ನಲ್ಲಿ ಮಾತೃತ್ವವನ್ನು ಆರೋಪಿಸಿಕೊಂಡು ವಾತ್ಸಲ್ಯದಿಂದ ಕಾಣುವುದು
- ಕಾಂತಾಸಕ್ತಿ : ಭಗವಂತನನ್ನು ಪ್ರಿಯತಮನಂತೆ ಮಧುರ ಭಾವದಿಂದ ಕಾಣುವುದು.
- ಆತ್ಮನಿವೇದನಾಸಕ್ತಿ : ತನ್ನದೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಭಗವಂತನಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿಸಿ ಸಂಪೂರ್ಣ ಶರಣಾಗತಿ ಹೊಂದುವುದು
- ತನ್ಮಯಾಸಕ್ತಿ : ಸದಾಕಾಲ ತಪೋನಿರತರಾಗಿದ್ದು, ಭಗವಂತನಲ್ಲಿ ತಲ್ಲೀನರಾಗುವುದು
- ಪರಮವಿರಹಾಸಕ್ತಿ : ಸದಾಕಾಲ ಭಗವಂತನ ಸಾನ್ನಿಧ್ಯ ಬಯಸುತ್ತಾ, ಅದು ದೊರೆಯದ ವಿರಹದಲ್ಲಿ ಪರಿತಪಿಸುವುದು; ವಿರಹದಲ್ಲಿ ನಿತ್ಯ ಸ್ಮರಣೆ ಮಾಡುವುದು.
